Jaarlijks worden er in Vlaanderen een klein miljoen dieren geschoten voor de jacht. Ook is het niet ongebruikelijk dat een jager wordt bijgestaan door een hond, dit kan een echte jachthond zijn maar dat is lang niet altijd het geval. Hieraan zijn een resem strikte en complexe regels verbonden. Welke regels dat zijn en op welke dieren mag worden gejaagd, ontdek je hier.

Regels omtrent jagen in Vlaanderen

In België gelden er verschillende regels per gewest. De regels in Wallonië zijn gelijkaardig aan de Vlaamse regels, maar in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest is jagen verboden. Hier focussen we op de regels omtrent jagen in Vlaanderen. Het Jachtdecreet van 24 juli 1991 vormt hierbij de basis van de huidige Vlaamse jachtregelgeving. Kortom, als je in Vlaanderen wil jagen met een vuurwapen heb je een Vlaamse jachtvergunning of een Vlaams jachtverlof nodig. Waar er mag worden gejaagd, wordt dan weer bepaald door het jachtplan. Ten slotte zijn er ook nog andere administratieve eisen, zoals een faunabeheerplan, een wildrapport en een afschotplan.

Jachtplannen

Een jachtplan bestaat uit alle percelen waar men mag jagen. In principe is het jachtrecht gebonden aan de eigenaar van de grond, waardoor een eigendomsakte of een aanslagbiljet van de roerende voorheffing volstaat om het jachtplan aan te passen. Indien er aan enkele extra voorwaarden wordt voldaan, kan ook een andere jager het jachtplan aanpassen en het recht bekomen om ergens te jagen. Het jachtplan dient elk jaar opnieuw te worden ingediend door de jager.

Jachtverlof en jachtvergunningen in Vlaanderen

Wie in Vlaanderen wil jagen, moet over een jachtverlof beschikken. Een jachtverlof is geldig voor één jachtseizoen. Wie niet in het Vlaamse Gewest woont, moet dan weer over een jachtvergunning beschikken. Een jachtvergunning kan worden aangevraagd door iemand met een jachtverlof en is met andere woorden een soort van uitnodiging voor de jacht. Het is geldig gedurende vijf bepaalde dagen van een jachtseizoen. Zowel aan een jachtverlof als aan een jachtvergunning zijn er enkele voorwaarden verbonden.

Voorwaarden Vlaams jachtverlof

Ten eerste geldt er een minimumleeftijd van 18 jaar. Vanaf deze leeftijd is het mogelijk om een jachtverlof te bekomen. Hiervoor dien je deel te nemen en te slagen voor zowel een theoretisch als een praktisch jachtexamen. Wie ernstige strafrechtelijke veroordelingen op zijn naam heeft staan, wordt echter uitgesloten. Voorts dien je te beschikken over een jachtverzekering en wordt er een Vlaamse en een provinciale jachtbelasting in rekening gebracht.

Voorwaarden Vlaamse jachtvergunning

Een Vlaamse jachtvergunning kan worden aangevraagd door iemand die beschikt over een Vlaams jachtverlof. Deze Vlaamse jachtvergunning wordt aangevraagd voor iemand die wordt uitgenodigd voor de jacht én die buiten Vlaanderen over een jachtverlof beschikt. Deze persoon dient ook minstens 18 jaar oud te zijn en zowel fysiek als mentaal in staat te zijn om te jagen.

Aanvraag jachtvergunning door buitenlanders

Het is gebruikelijk dat de aanvraag van een jachtvergunning voor buitenlanders gebeurt door een Vlaamse jager die over een jachtverlof beschikt. De prijs van zo’n jachtvergunning bedraagt 40 euro en net zoals de Vlaamse jager dien je ook over een getuigschrift te beschikken. Het Vlaamse getuigschrift is gelijkgesteld aan het Waalse getuigschrift, waardoor beide getuigschriften in beide gewesten geldig zijn. Ook wie slaagt voor het praktisch en theoretisch examen in Nederland, Frankrijk, Duitsland, het Groothertogdom Luxemburg of Oostenrijk ontvangt een getuigschrift dat geldig is in al deze landen en regio’s.

Checklist om als Nederlandse jager in Vlaanderen te kunnen jagen

Omdat het wel vaker gebeurt dat een Nederlandse jager in Vlaanderen komt jagen, voorzien we speciaal voor hen een checklist. Deze checklist is uiteraard ook geldig voor jagers uit andere landen of regio’s waaraan het Vlaamse getuigschrift is gelijkgesteld.

• Recente pasfoto (enkel bij de eerste aanvraag)
• Nederlandse jachtakte (kopie)
• Jachtdiploma (kopie)
• Verzekeringsbewijs voor Vlaanderen
• Betalingsbewijs Vlaamse jachtbelasting en indien van toepassing ook het betalingsbewijs van de provinciale jachtbelasting

Jachtverzekering

Wie in Vlaanderen met een geweer wil jagen en dus een jachtvergunning wil verkrijgen, moet een jachtverzekering afsluiten. Het is een aansprakelijkheidsverzekering die de materiële en lichamelijke schade dekt die aan derden wordt veroorzaakt. De schade dient het gevolg te zijn van het gebruik van wapens tijdens de jacht of het vervoer van deze wapens. Afhankelijk van de gekozen verzekering kan ook de schade aangebracht door bijvoorbeeld een jachthond gedekt zijn.

• BA jachtverzekering AG Insurance
• Jachtverzekering Zakenkantoor Erwin Viaene
• Jachtverzekering Huysman verzekeringen
• Jachtverzekeringen Aon (Nederland)
• Verzekeringen NOJG (Nederland)

Faunabeheerplan, wildrapport en afschotplan

In een faunabeheerplan omschrijft de jager de doelstellingen en maatregelen om de wildpopulatie in een bepaald gebied de komende vijf of zes jaar in stand te houden. Dit gebeurt aan de hand van vijf onderdelen: populatiebeheer, valwild, schade door wild, overlastsoorten en subsidies. Het is een verplicht document en het kan elektronisch of schriftelijk worden ingediend.

Het wildrapport is een door de jager jaarlijks in te dienen rapport voor een specifiek jachtterrein. Het bevat informatie over de geschatte voorjaarsstand, de afschotcijfers en de vangst per wildsoort van het voorbije jaar. Het afschotcijfer is dan weer het aantal dieren per soort dat mag worden geschoten. Dit wordt verder ingedeeld per geslacht en per leeftijd. Deze informatie wordt verzameld in een afschotplan.

Europese vuurwapenpas en de Vlaamse Wapenwet

Niet alleen het gebruik van vuurwapens is strikt gereglementeerd, ook het transport ervan is dat. In de Vlaamse Wapenwet wordt het transport van wapens en welke wapens voor de jacht zijn toegelaten beschreven. Voor het transport is er bovendien een Europese vuurwapenpas of EVP in het leven geroepen. Dit kan worden verkregen bij de lokale politie. Op de pas worden de wapens opgenomen die zullen worden getransporteerd. Deze wapens moeten afzonderlijk worden verpakt en hierbij mogen ook nog eens honderd patronen worden gevoegd. Het gebruik van loodhagel is in Vlaanderen verboden.

In Vlaanderen jagen in de praktijk

Traditioneel start het jachtseizoen op 15 oktober. Al worden er in Vlaanderen het hele jaar door dieren afgeschoten. Maar niet elk dier mag op elk moment of eender waar worden afgeschoten. In de praktijk gaat het in Vlaanderen om zeventien verschillende diersoorten waarop mag worden gejaagd. De jacht kan onderverdeeld worden in drie soorten.

Diersoorten

In totaal wordt er in Vlaanderen op zeventien diersoorten gejaagd. Er kan bij de bestrijdingsjacht bovendien ook nog op een aantal andere soorten worden gejaagd. Voor elke diersoort gelden er unieke openingstijden voor de jacht.

• Grofwild: ree, damhert, edelhert, moeflon, everzwijn
• Klein wild: haas, patrijs, fazant
• Waterwild: Canadese gans, grauwe gans, eend, smient
• Overige: konijn, verwilderde kat, vos, kievit, houtduif

Openingstijden voor de jacht in Vlaanderen

Het Vlaams Jachtopeningsbesluit bepaalt wanneer er op welk wild mag worden gejaagd. Dit wordt afzonderlijk bepaald voor elke bejaagde wildsoort en kan ook variëren per jachtseizoen. Daarnaast maakt men nog een onderscheid tussen de gewone jacht en de bijzondere jacht. Voor de bestrijdingsjacht zijn er geen openingstijden, maar het is wel gebonden aan strikte voorwaarden.

Wanneer de gewone jacht of de bijzondere jacht op een bepaalde wildsoort is toegestaan, wil dit echter nog niet zeggen dat je op elk moment van de dag dit diertje mag afschieten. Zo is jagen in de meeste gevallen enkele toegestaan vanaf één uur voor zonsopgang tot één uur na zonsondergang. Er wordt slechts in uitzonderlijke situaties van deze regel afgeweken. Het officiële uur van zowel zonsopgang als zonsondergang vind je terug op de website van het KMI. Houd er wel rekening mee dat dit moment ietwat verschilt per provincie.

Soorten jacht in Vlaanderen

Er wordt bij de openingstijden een onderscheid gemaakt tussen de bijzondere jacht en de gewone jacht. Bij gewone jacht is de jager vaak een hobbyist die jaagt voor het plezier. Bij de bijzondere jacht worden de dieren geschoten, omdat ze schade veroorzaken zonder dat er preventieve maatregelen kunnen worden genomen om dit te verhinderen.

Daarnaast is er ook nog de bestrijdingsjacht, die in principe het hele jaar door kan plaatsvinden maar wel strikt wordt geregeld. Bovendien is de bestrijdingsjacht evenmin gebonden aan de jachtplannen en behalve de zeventien eerdergenoemde diersoorten mogen ook de brandgans, de ekster, de gaai, de kauw, de kraai en de spreeuw worden geschoten. De bestrijdingsjacht is er dan ook voor situaties om dieren te liquideren die bijvoorbeeld schade aan gewassen aanrichten.

Gebruik van vallen en vangkooien

Bij onder meer vossen en everzwijnen is het gebruik van vallen of vangkooien toegestaan. Bij vossen worden kastvallen of rioolbuisvallen gebruikt. Deze vallen moeten voorzien zijn van een label met daarop info over het jachtverlof, de jager en de gegevens van het Agentschap voor Natuur en Bos. Everzwijnen worden dan weer gelokt aan de hand van vangkooien en een speciale lokstof. Het is hierbij de bedoeling dat er meerdere everzwijnen tegelijk in de vangkooi worden gelokt. De gevangen everzwijnen worden ten slotte geschoten.

Ook voor de bestrijdingsjacht op kraaiachtigen mogen er vallen worden gebruikt. Bij de jacht op kraaien, eksters en kauwen maakt men gebruik van larsenkooien en trechtervallen. Een larsenkooi is meestal een kooi uit metaalgaas met meerdere compartimenten. Ze kunnen rond of rechthoekig zijn. Veelal wordt er in een van de compartimenten van de kooi een lokdier geplaatst. De gevangen kraaiachten worden afgemaakt door het breken van de nek.

Verkoop en vervoer van wild

Ten slotte is ook nog de verkoop en het vervoer van wild strikt gereglementeerd. De periode wanneer wild mag worden vervoerd (levend of dood) en worden verkocht, komt overeen met het jachtseizoen, maar dan tot tien dagen na het einde van het jachtseizoen. Er zijn echter uitzonderingen voor wild gekweekt in gevangenschap, wild van buiten het Vlaamse Gewest en diepgevroren reeënvlees. Het Agentschap van Natuur en Bos kan eveneens een afwijking op de hierboven beschreven basisregel verlenen.

In de strijd tegen de Afrikaanse varkenspest werden ophaalpunten in het leven geroepen waar jagers het slachtafval en de ontweidingsresten van everzwijnen kwijt kunnen. Deze resten moeten worden geleverd in een lekvrije en gesloten plastic zak. Dit gebeurt op afspraak en de verschillende ophaalpunten raadpleeg je hier.

Samenvatting over jagen in Vlaanderen

Voordat je kunt jagen in Vlaanderen moet je een heleboel formaliteiten afhandelen. Dat is uiteraard ook maar logisch, want ten slotte ga je door een dichtbevolkt gebied op stap met een wapen. Bovendien zijn veel mensen geen fan van de jacht, of begrijpen ze niet waarom het plaatsvindt. En dan ben je maar beter goed voorbereid en goed op de hoogte wanneer er op welke soort mag worden gejaagd.

Wildsoort	Gewone jacht	Bijzondere jacht
Ree	Mei tot en met september	/
Damhert	Oktober tot en met december	Januari tot en met september
Edelhert	Oktober tot en met december	Januari tot en met september
Moeflon	Oktober tot en met december	Januari tot en met september
Everzwijn	Het hele jaar door	/
Konijn	Half augustus tot en met februari	Maart tot en met half augustus
Haas	Half oktober tot en met december	/
Verwilderde kat	Het hele jaar door
Vos	Half oktober tot en met februari	Half mei tot en met half oktober
Patrijs	Half september tot en met half november	/
Fazant	Half oktober tot en met december (de fazanthaan tot en met januari)	/
Canadese gans	Half augustus tot en met maart	April tot en met half augustus
Grauwe gans	Half augustus tot en met september	Half juli tot en met half augustus én van oktober tot en met januari
Eend	Half augustus tot en met januari	Half juli tot en met half augustus
Smient	/	Half oktober tot en met half november
Kievit	/	Het hele jaar door
Houtduif	Half september tot en met februari	Maart tot en met half september

Soorten jachthonden

Tijdens de jacht is het uiteraard niet ongebruikelijk dat een jager wordt bijgestaan door een hond. Niet elke hond is even geschikt als jachthond en niet elke jachthond is even geschikt voor elk type van de jacht. Zo is de ene hond meer geschikt voor het volgen van een spoor of een geur, terwijl de andere hond dan weer geschikt is om wild levend uit het water te halen. We maken een onderscheid tussen de continentale staande hond, de drijvende hond, de apporterende hond, de zweethond en de aardhond.

Continentale staande honden

Een continentale staande hond is een hond met de jacht in het bloed. Hij volgt gehoorzaam de bevelen van zijn baasje. Tegen de wind in gaat de hond op zoek naar geursporen, eenmaal hij uiteindelijk prijs heeft, zal hij halt houden in de richting van het wild. Dit is wat men ook wel voorstaan noemt en vandaar ook de benaming (voor)staande hond. Vervolgens geeft de jager de hond een signaal, waarna de hond het wild opschrikt. De hond laat nu de jager zijn werk doen en gaat met andere woorden niet meteen achter het dier aan. De jager schiet het dier, waarna de jachthond na een commando de prooi verzamelt.

• Bracco italiano
• Český fousek
• Drentsche patrijshond
• Duitse staande hond: de draadhaar, de korthaar en de langhaar
• Engelse setter
• Épagneul breton
• Épagneul français
• Friese stabijhond
• Gordon setter
• Griffon
• Grote münsterländer
• Ierse Setter
• Kleine münsterländer (of heidewachtel)
• Pointer
• Vizsla
• Weimarse staande hond

Drijvende honden

Een drijvende hond speurt het gebied af op zoek naar wild. Hij blijft hierbij altijd in een omtrek van dertig meter van de jager. Eenmaal de drijvende hond het wild heeft uitgedreven, is het aan de jager om het te schieten. Hoewel een drijver vaak klein van gestalte is, zoals een Engelse cockerspaniël, zullen ze ook de prooi apporteren.

• Duitse brak
• Engelse cockerspaniël
• Engelse springerspaniël
• Welshe springerspaniël
• Wetterhoun

Apporterende honden

De taak van een apporterende hond of retriever bestaat erin om zo snel mogelijk het wild bij zijn baasje te brengen. Een apporterende hond is ook in staat om wild in dichte dekking op te sporen. Ook aangeschoten wild spoort hij en brengt hij – bij voorkeur levend – naar zijn baasje. Net zoals de continentale staande hond dient ook dit hondenjachttype goed de commando’s van zijn baasje op te volgen.

• Chesapeake bayretriever
• Curly-coated retriever
• Flat-coated Retriever
• Golden retriever
• Labrador retriever
• Nova scotia duck tolling retriever

Zweethonden

Een zweethond is een standvastige hond. Eenmaal een spoor gevonden, laat hij niet meer los totdat hij effectief het wild heeft gevonden. Hij laat zich hierbij niet afleiden door andere, voor hem mogelijk interessantere, sporen. Hij houdt hierbij zijn neus laag tegen de grond en doet dit meestal aangelijnd met een zogenaamde zweetriem.

• Beierse bergzweethond
• Brandlbracke
• Dachsbracke
• Hannoveraanse zweethond
• Schwarzwildbracke
• Sint-Hubertushond
• Tiroler brak

Aardhonden

Aardhonden, zoals jackrusselterriërs, zijn jachthonden die op zoek gaan naar dieren die onder de grond leven. In Vlaanderen hebben we het dan over konijnen en vossen. Niet elke hond is geschikt om een duel met konijnen en vossen aan te gaan. Vooral vossen vormen al eens een probleem en daarom is een aardhond vaak een moedige hond. Die het echter nalaat om het wild zelf te doden.

• Duitse jachtterriër
• Jackrussellterriër
• Langharige teckel
• Ruwharige teckel