Hovawart

Een krachtige, gespierde maar gezinsvriendelijke hond: zo zouden we de hovawart inderdaad kunnen omschrijven. Toch is er natuurlijk nog wel wat meer dat je over dit hondenras moet weten. Zo is het belangrijk dat hovawart puppies goed worden gesocialiseerd en zijn er ook een aantal medische aandoeningen die vaak voorkomen. Het vinden van de juiste hovawart fokkers in België is dan ook belangrijk. Het zijn allemaal zaken die op deze pagina aan bod komen.

OVER DE HOVAWART

De hovawart lijkt een lange geschiedenis te hebben, maar schijn bedriegt. De hovawart is in ieder geval een mooie hond die in drie verschillende kleurslagen voorkomt. Het heeft ook een uniek hovawart karakter waar je hieronder meer over zal lezen.

UITERLIJKE KENMERKEN VAN DE HOVAWART

De hovawart is een middelgrote hond met een krachtig uiterlijk. De hovawart is langer dan dat hij groot is. De lichaamslengte bedraagt dan ook altijd 110 tot 115% van de schofthoogte. De hovawart hond heeft een rechte en stevige rug, krachtige lendenen en een afvallend bekken. De borst is diep, breed en straalt kracht uit. De staart van de hovawart hond is bossig en lang, maar strekt niet helemaal tot aan de grond. De ledematen stralen opnieuw vooral kracht uit, met stevige voeten, een kaarsrechte en gespierde voorhand, een opperarm die dicht tegen het lichaam aandrukt en ferm bespierde boven- en onderschenkels.

Wat de voeten van de hovawart betreft, zal je opmerken dat ze rondachtig maar compact zijn. De tenen sluiten daarbij nauw bij elkaar aan. De rasstandaard beveelt aan om een aanwezige hubertusklauw te verwijderen. Deze hubertusklauw ontstaat door een dominant gen en in tegenstelling tot bij andere rasstandaarden is de aanwezigheid van dit gen dus geen reden om een hond voor de fok af te keuren.

In België is het verwijderen van wolfsklauwen bij KB van 17 mei 2001 nog steeds toegestaan, daar dit vooral om gezondheidsredenen gebeurt. Het wegnemen van wolfsklauwen moet verplicht volgens de chirurgische methode gebeuren en verdoving is vereist, behalve tijdens de vier eerste levensdagen.

De kop van de hovawart is recht met een schedel en een voorsnuit die alle twee bijna even lang zijn. Er is geen overtollige huid merkbaar en de schedel is breed en gewelfd, met een goed herkenbare stop. De neusgaten zijn goed ontwikkeld. De neus is in principe zwart, maar als de hovawart blond is, is een wisselneus of snownose toegestaan. Bij zo’n wisselneus wijzigt de kleur van de neus naargelang het seizoen, met een zwarte neus in de zomermaanden en een roze neus tijdens de wintermaanden. Zo’n wisselneus is geen ziekte, maar is eigenlijk een genetisch voordeel dat hoort bij witte dierenrassen: de kleur van de neus past zich aan de winter aan om nog beter gecamoufleerd te zijn in de sneeuw. Ook bij bijvoorbeeld de Zwitserse witte herder komt zo’n snownose voor.

De huid van de hovawart ligt strak aan en is voorzien van krachtige, lange, golvende haren met weinig onderwol. De beharing is iets langer aan de achterkant van de voorpoten, bij de staart, aan de borst, aan de buik en achteraan de bovenschenkel. Het haar is dan weer duidelijk korter aan de voorpoten en aan de kop. De hovawart komt voor in het zwartblond, in het zwart en in het blond. Bij de zwartblonde hovawart vallen vooral de aftekeningen onder de neusrug en de borstaftekeningen op. Bij zowel de zwarte hovawart als de blonde hovawart knijpt de rasstandaard een oogje toe als er kleine witte vlekken zijn ter hoogte van de tenen, de staartpunt of de borst. Het eist wel dat de pigmentatie aan de voetzolen, lippen, oogleden en neusspiegels altijd zwart is.

Opvallend aan de hovawart zijn de duidelijke verschillen tussen de geslachten, waarbij niet alleen de grootte en de lichaamsbouw afwijken, maar ook de vorm van het hoofd dat bij de reu nog wat krachtiger is. Een reu wordt ongeveer 63 tot 70 cm groot en een teef ongeveer 58 tot 65 cm. Een hovawart weegt 25 tot 40 kilogram.

HOVAWART KARAKTER

Het hovawart karakter is dat van een evenwichtige en goedaardige hond die zich sterk kan binden aan zijn gezin. Het hovawart karakter is verder van nature goedaardig, maar de opvoeding van hovawart pups speelt daarbij natuurlijk ook een rol. In ieder geval heeft de hovawart een heel goed inlevingsvermogen en kan hij menselijke stemmingen goed herkennen. Zijn gedrag past hij daarop aan.

Toch is het hovawart karakter ook gehard en heeft het een verdedigingsdrang. Dit laatste in combinatie met zijn zeer goede neus maakt van de hovawart hond een heel geschikte gebruikshond. De hovawart wordt daarom niet alleen als gezinshond gebruikt, maar ook als waakhond, verdedigingshond en speurhond. De hovawart is echter best wel eigenzinnig en vaak heel karaktervol, waardoor sommige hondenrassen beter geschikt zijn voor die taken.

BEWEGING

De hovawart hond heeft een bovengemiddelde bewegingsbehoefte en dagelijkse wandelingen mogen dan ook niet te kort zijn. De hovawart loopt evenmin graag aan de riem, maar verliest zijn energie het liefst door even vrij rond te kunnen rennen. Ga dus zeker ook voldoende naar de hondenweide. Wat zwemmen betreft, zijn geen twee hovawart pups identiek. Sommige hovawarts vinden het fantastisch en worden superenthousiast als ze water zien. Andere hovawart pups geven al op jonge leeftijd te kennen dat ze water maar niks vinden.

De hovawart is voor diverse sporten geschikt en vindt het fantastisch om samen met zijn baasje bezig te zijn. Gehoorzaamheid, speurwerk, agility, reddingshondenwerk enzovoort liggen de hovawart hond heel goed. Wel is het zo dat andere hondenrassen van nature uit beter in deze sporten zijn, dus hovawart puppies voor sportdoeleinden aanschaffen is geen goed idee. Wie gewoon een goede vriend wil en wil deelnemen aan hondensport om de onderlinge band te versterken, zal in de hovawart hond een goede compagnon vinden.

OMGANG MET KINDEREN EN ANDERE DIEREN

Vaak wordt de kindvriendelijkheid van de hovawart geprezen, maar in de praktijk loopt het niet altijd even goed. Dat heeft ermee te maken dat de hovawart nog heel wat natuurlijk denkwerk vertoont. Voor hem staan kinderen op lagere of hoogstens gelijke hoogte in de roedel. Hij kan zich dan ook sterk storen aan de onvoldoende consequente houding van kinderen, maar anderzijds kan hij ook een te grote beschermingsdrang vertonen. Wel is het zo dat hovawart puppies tot kindvriendelijke honden kunnen worden opgevoed als ze echt samen met kinderen opgroeien en voldoende worden gesocialiseerd. Het is dus niet zo dat de hovawart als een kindvriendelijke hond wordt geboren.

Hoe is de hovawart met andere honden? Daarin is er eigenlijk geen lijn te trekken. Rond de hondenpubertijd begint de hovawart zijn karakter te creëren. Er zijn honden die zich tot een alfa-type ontwikkelen en die zich duidelijk moeten laten gelden, maar er zijn er ook die zich absoluut niet dominant opstellen en in andere honden vooral speelkameraadjes zullen zien. Hoewel het mogelijk is om via socialisatie van hovawart puppies dit enigszins bij te sturen, is het hovawart karakter voldoende eigenzinnig om altijd zijn eigen mening te blijven behouden. Het is vooral een kwestie van zelf je eigen hovawart karakter te kennen.

Met kleine dieren is veel opnieuw afhankelijk van de vraag of de hovawart puppies ermee zijn opgegroeid en of de hovawart voldoende gesocialiseerd is. Indien dat niet het geval is, is het vaak problematisch omdat het hovawart karakter gepaard gaat met een sterke achtervolgingsdrift. Iets dat wegrent, zoals een konijntje of een kat, moet de hovawart wel achtervolgen. Ook zijn zeer goede neus lijkt hem wel aan te sporen om de achtervolging in te zetten. Een goede opvoeding van hovawart puppies helpt de hovawart te leren wie de vriendjes zijn en wat hij niet mag opeten, maar helpt ook de achtervolgingsdrift binnen de perken te houden. Een goed opgevoede hovawart moet minstens de achtervolging stoppen als zijn baasje daarom verzoekt.

GESCHIEDENIS VAN DE HOVAWART

De naam hovawart is afkomstig van het dertiende-eeuws Duitse woord hovewart, wat “bewaker van het hof” zou betekenen. De hovawart werd dan ook aanvankelijk door de Duitse edelen gehouden om onder meer hun vee en boerderijen te beschermen. Vooral in het gebied van het Zwarte Woud was de hovawart terug te vinden. Hoewel het erop lijkt dat de hovawart een lange geschiedenis heeft, heeft hij het als ras eigenlijk niet overleefd en is het vermengd geraakt met andere hondenrassen. Het is dan ook een hondenras dat, op basis van tekeningen en beschrijvingen uit de middeleeuwen, door kynologen opnieuw tot leven is geroepen.

Het is de zoöloog dr. K. F. König die na de Eerste Wereldoorlog aan het herintroductieprogramma begon. Hij ging op zoek naar prototypische honden die maximaal aanleunden bij de beschrijvingen uit de middeleeuwen. Er waren inderdaad signalen dat deze honden nog te vinden waren. Op het schilderij “Hundefamilie mit altem Gaul” (hondenfamilie met oude knol) van Benno Adam (1869) is er bijvoorbeeld een boerenhond te zien die duidelijke overeenkomsten vertoont met de middeleeuwse hovawart.

Onder andere in het Odenwald en het Harzgebergte vond König verschillende honden die zijn idealen goed benaderden. Onderzoek heeft aangetoond dat het daarbij allicht niet ging om afstammelingen van de echte hovawart, maar om een genenpoel met daarin de genen van diverse Duitse herdershonden, de kuvasz, de leonberger en Newfoundlanders.

Hoewel deze eerste hovawart fokker aanvankelijk successen had, gooide de Tweede Wereldoorlog roet in het eten. Het aantal honden was sterk teruggedrongen en veel fokkers waren er ook mee gestopt. In West-Duitsland werd in 1948 de Rassezuchtverein für Hovawart-Hunde e.V. opgericht die de resterende hovawart fokkers diende te verenigen om het behoud van het hondenras te garanderen. Het duurde tot 1959 vooraleer zij oordeelden dat het hondenras raszuiver was, hoewel de FCI-erkenning al in 1955 volgde.

In dezelfde periode werd in Oost-Duitsland de Spezialzuchtgemeinschaft der Hovawartzüchter Mitteldeutschlands e.V. opgericht die een eigen stamboek samenstelde. Hoewel zij alle twee hun eigen koers voeren en te vrezen was dat er twee stromingen zouden ontstaan, bleek na de eenwording van Duitsland dat de hovawarts in Oost- en West-Duitsland vrijwel identiek waren. Daarom trad er ook nooit een definitieve breuk op. De huidige rasstandaard werd in 1998 opgesteld en maakt geen gewag van een Oost- en West-Duitse variant.

MEER INFORMATIE OVER DE HOVAWART

Er valt duidelijk best wel het een en ander over de hovawart te vertellen. Spijtig genoeg zijn internetbronnen niet altijd heel accuraat. Sommige auteurs lijken ook zomaar de broodje-aapverhalen van broodfokkers te geloven. Als je onafhankelijke informatie over de hovawart hond wil lezen, raden we dan ook aan om een goed boek in huis te halen. Onderstaande boeken over de hovawart hond hebben wij gelezen en raden we aan.

• Hovawart Training (Volume 1 – Volume 2 – Volume 3)
• Hovawart Tricks Training (Deel 1 – Deel 2)
• De Hovawart

PRAKTISCHE INFORMATIE OVER DE HOVAWART

Als je van plan bent om hovawart pups te koop te zoeken, moet je vooraf eerst het een en ander over dit hondenras weten. Zo heeft de hovawart dan misschien wel minder vachtverzorging nodig dan sommige andere honden, maar moet je anderzijds ook wel voldoende speeltijd voorzien. Hieronder ontdek je er meer over.

MEDISCHE PROBLEMEN BIJ DE HOVAWART

Er zijn verschillende ziektes die bij de hovawart voorkomen. Het gaat onder meer om heupdysplasie, een afwijking in de ontwikkeling van het heupgewricht die voor kreupelheid kan zorgen. Ingrepen zijn heel kostbaar en kunnen tot duizenden euro’s kosten. Ook OCD of osteochondritis komt wel vaker voor. Bij deze aandoening is het kraakbeen op de boteinden verdikt, waardoor het niet langer de benodigde voedingstoffen krijgt. Het gevolg is dat het kraakbeen afsterft en dat de hond daardoor al snel kreupel wordt en met pijn door het leven gaat.

Daarnaast komt ook levershunt bij de hovawart voor. De levershunt is een afwijking waarbij een bloedvat geen bloed doorheen de lever stuwt, maar daaromheen. Zo’n shunt kan aangeboren zijn of het gevolg zijn van ernstige leverziektes. Ook hypothyroïdisme komt vaak voor en is veelal het gevolg van andere schildklieraandoeningen.

Een aantal van deze ziektes valt uit te sluiten als de hovawart fokker de ouderhonden genetisch laat testen. Daarom toont het nogmaals aan dat je beter hovawart pups te koop zoekt bij betrouwbare hovawart fokkers in België. Omwille van de grote risico’s op (erfelijke) aandoeningen en de torenhoge kosten die daaraan verbonden zijn, raden we desondanks nog steeds aan om een goede hondenverzekering af te sluiten. De hondenverzekering van Corona Direct blijft wat dat betreft een aanrader.

WAAR VIND IK HOVAWART PUPS TE KOOP?

Er zijn verschillende hovawart fokkers in België waar je hovawart pups te koop kan vinden. Zoals eerder gezegd zal een goede hovawart fokker enkel geteste ouderhonden gebruiken. Bovendien kan je goede hovawart fokkers in België herkennen aan het feit dat de hovawart pups al meteen worden gesocialiseerd, bijvoorbeeld omdat ze ook eens in huis mogen. Over volgende hovawart fokkers in België hoorden we alvast een aantal goede zaken:

• Hovawart fokker Belladante’s hovawarts in Houtvenne (Hulshout)
• Hovawart fokker Hovawart Noblesse Oblige in Torhout
• Occasionele hovawart fokker Mies & Co in Lierde

Neem daarnaast een kijkje op de nestaankondigingen  die worden gepubliceerd op de website van de Belgische Hovawart Club. Daar kan je je ook inschrijven op de puppywachtlijst. Reken daarbij op een hovawart pup prijs van 800 tot 1.000 euro.

VOOR WIE IS DE HOVAWART EEN GESCHIKTE HOND?

De hovawart is in de eerste plaats een goede gezinshond die veel met zijn baasje bezig moet kunnen zijn. Daarnaast kan hij ook als waakhond door het leven gaan, maar dit mag niet zijn voornaamste doel zijn. Hoe dan ook heeft de hovawart nood aan een baasje dat consequent kan zijn, zonder al te hard met hem om te springen. Ook een baasje dat voldoende met ‘m wil bewegen, is een noodzaak.

VEELGESTELDE VRAGEN OVER DE HOVAWART

• Hovawart vs golden retriever: wat is het verschil?

Hoewel de blonde hovawart inderdaad een beetje kan lijken op een golden retriever, gaat het toch om twee verschillende honden. De hovawart is bijvoorbeeld afkomstig uit Duitsland en de golden retriever uit Schotland. Bovendien heeft de hovawart iets minder vachtonderhoud nodig en wordt de golden retriever over het algemeen als iets intelligenter omschreven. De golden retriever is eveneens iets speelser en beter gehecht aan het gezin. De sociale noden zijn bij de golden retriever wel hoger, terwijl de hovawart veel territorialer is en beter dienst kan doen als waakhond. Toch zijn het allebei geen bijters. Ten slotte kan de hovawart iets beter alleen blijven, hoewel dit ook zijn sterkste kant niet is.

• Hovawart vs Duitse herder: wat is het verschil?

Hoewel er in het DNA van de hovawart ook een stukje van de Duitse herder zit, zijn het toch twee compleet andere honden. Alle twee zijn ze afkomstig uit Duitsland, maar daar stoppen de voornaamste gelijkenissen. De Duitse herder is bijvoorbeeld intelligenter, maar heeft wel meer vachtonderhoud nodig. Anderzijds zijn Duitse herder iets routineuzer en hebben ze ook meer aandacht nodig. De Duitse herder kan iets beter alleen worden gelaten en is beter met kinderen. Een voordeel van de hovawart is wel dat er minder gezondheidsproblemen bij voorkomen. Hierdoor ligt de verwachte hovawart leeftijd hoger.