Een teek is een klein, spinachtig parasitair insect dat zich voedt met het bloed van zoogdieren, vogels en reptielen. Er bestaan verschillende soorten teken. In België komen vooral de schapenteek (Ixodes ricinus) en de hondenteek (Dermacentor reticulatus) voor. Teken leven voornamelijk in bossen, graslanden en struikgewas, waar ze wachten op een passerende gastheer. Wanneer ze zich eenmaal hebben vastgehecht, kunnen ze ziekten overbrengen, zoals de ziekte van Lyme en babesiose. Omdat ze zich langzaam voeden en vaak pas na uren tot dagen worden opgemerkt, is het belangrijk om een hond na een wandeling grondig te controleren op teken. Het is ook belangrijk om goed te weten hoe je een teek kunt verwijderen bij een hond.
Vasthechten van de teek
De levenscyclus van een teek bestaat uit vier fasen: ei, larve, nimf en volwassen teek. Een vrouwelijke teek legt honderden tot duizenden eieren, meestal op de grond in een vochtige omgeving. Uit deze eieren komen larven die een eerste gastheer nodig hebben om zich te voeden. Na hun eerste bloedmaaltijd ontwikkelen ze zich tot nimfen, die op hun beurt opnieuw een gastheer zoeken om verder te groeien. Na een tweede bloedmaaltijd transformeren ze tot volwassen teken, die zich voortplanten en opnieuw beginnen aan de cyclus. Dit proces kan meerdere jaren duren, afhankelijk van de temperatuur en de beschikbaarheid van gastheren.
Een teek hecht zich aan een voorbijkomende hond door zich vast te klemmen in de huid met gespecialiseerde monddelen, de cheliceren. Zodra de teek een geschikte plek op het lichaam van de hond heeft gevonden, snijdt hij met zijn monddelen een kleine opening in de huid. Vervolgens steekt hij zijn hypostoom in de wond: een stekelachtig zuigorgaan met weerhaakjes, waardoor hij stevig vast blijft zitten. Tijdens het voeden scheidt de teek een speekselachtige substantie af die voorkomt dat het bloed stolt.
Gevaren van teken bij honden
Teken vormen niet alleen een ongemak voor honden, maar kunnen ook ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Tijdens het voeden kunnen teken namelijk ziekten overbrengen die leiden tot infecties en andere complicaties. Bovendien kan een tekenbeet bij sommige honden allergische reacties of huidirritaties veroorzaken. De risico’s van een tekenbeet variëren afhankelijk van de soort teek en de mogelijke ziekteverwekkers die ze bij zich dragen. Enkele van de belangrijkste gevaren van teken bij honden zijn:
- Ziekte van Lyme: veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi, kan leiden tot koorts, gewrichtsontstekingen en lusteloosheid.
- Babesiose: een parasitaire infectie van de rode bloedcellen die bloedarmoede, koorts en zwakte veroorzaakt.
- Ehrlichiose: een bacteriële infectie die het immuunsysteem aantast en kan leiden tot koorts, bloedarmoede en stollingsproblemen.
- Tekenverlamming: veroorzaakt door giftige stoffen in het speeksel van sommige teken, wat kan leiden tot spierzwakte en ademhalingsproblemen.
- Huidinfecties: door irritatie of ontsteking op de plek van de tekenbeet, vooral als de teek onvolledig wordt verwijderd.
Teek herkennen bij een hond
Een teek herkennen bij een hond kan soms lastig zijn, vooral als de teek zich nog niet volgezogen heeft met bloed. In eerste instantie ziet een teek eruit als een klein, plat, donkerbruin of grijsachtig bolletje dat zich vastklampt aan de huid. Naarmate de teek zich voedt, zwelt hij op tot een ronde, grijzige bobbel die enkele millimeters tot meer dan een centimeter groot kan worden. Teken bevinden zich vaak op warme, goed doorbloede plekken zoals achter de oren, in de oksels, tussen de tenen of rond de hals en buik. Bij het controleren van de hond voel je soms een klein bultje op de huid, dat bij nadere inspectie een teek blijkt te zijn. In sommige gevallen kan de huid rondom de beet rood of geïrriteerd zijn. Regelmatig de vacht en huid van de hond nakijken, vooral na wandelingen in bosrijke of grasrijke gebieden, helpt om teken snel op te sporen en te verwijderen voordat ze ziektes kunnen overdragen.
Teek hond verwijderen met een tekentang
Een tekentang is een speciaal ontworpen hulpmiddel om teken veilig en effectief te verwijderen zonder dat de monddelen van de teek in de huid achterblijven. Dit is belangrijk om ontstekingen en infecties te voorkomen. Tekentangen zijn er in verschillende vormen, zoals pincetachtige modellen of haakjes die je onder de teek schuift. Ze werken door de teek stevig vast te grijpen en met een draaiende of trekkende beweging los te maken zonder deze te pletten. Hierdoor wordt het risico op het overbrengen van ziekteverwekkers geminimaliseerd. Tekentangen zijn meestal gemaakt van kunststof of metaal en zijn eenvoudig in gebruik, waardoor ze een onmisbaar hulpmiddel zijn voor baasjes die regelmatig met hun huisdier in de natuur komen.
Verkrijgbaar bij
Stappenplan voor het verwijderen van een teek met een tekentang
- Voorbereiding: Zorg ervoor dat je een tekentang bij de hand hebt en dat je hond rustig is. Het kan helpen om de hond af te leiden met een snoepje of een aai.
- Vind de teek: Zoek zorgvuldig naar de teek en inspecteer de huid rondom de beet. Zorg ervoor dat je voldoende licht hebt om de teek goed te kunnen zien.
- Plaats de tekentang: Schuif de tang zo dicht mogelijk tegen de huid van de hond onder de teek, zonder deze samen te knijpen.
- Verwijder de teek: Trek de teek voorzichtig recht omhoog of draai langzaam tegen de klok in (afhankelijk van het type tang) tot de teek loslaat. Zorg ervoor dat je de teek niet platdrukt om besmetting te voorkomen.
- Controleer de huid: Controleer of de volledige teek is verwijderd en of er geen monddelen zijn achtergebleven. Bij twijfel kan een dierenarts helpen.
- Reinig de huid: Desinfecteer de beetplek met een geschikt ontsmettingsmiddel voor honden om infectie te voorkomen.
- Gooi de teek veilig weg: Stop de teek in een afgesloten potje of wikkel hem in plakband en gooi hem weg. Vermijd het pletten van de teek met de vingers.
- Houd de hond in de gaten: Let in de dagen na de beet op eventuele symptomen zoals roodheid, zwelling of verandering in gedrag. Raadpleeg een dierenarts als je iets ongewoons opmerkt.
Teek hond verwijderen met freeze spray
Een freeze spray, ook wel tekenspray genoemd, is een methode om teken bij honden te verwijderen door ze met een speciale substantie te bevriezen. Deze spray bevat vaak dimethylether of een vergelijkbare stof die de teek in enkele seconden bevriest, waardoor hij verlamd raakt en stopt met voeden. Dit voorkomt dat de teek ziekteverwekkers kan overdragen tijdens het verwijderen. Freeze sprays zijn eenvoudig in gebruik en verminderen het risico dat de monddelen van de teek in de huid achterblijven. Dit maakt ze een handig alternatief voor een tekentang, vooral bij moeilijk bereikbare teken of bij honden die zich lastig laten behandelen. Het is echter belangrijk om de spray volgens de instructies te gebruiken om huidirritatie bij de hond te voorkomen.
Stappenplan voor het verwijderen van een teek met freeze spray
- Voorbereiding: Zorg ervoor dat je een geschikte freeze spray bij de hand hebt en dat de hond zo rustig mogelijk is. Lees de gebruiksaanwijzing van de spray zorgvuldig door.
- Lokaliseer de teek: Zoek de teek en controleer of hij goed zichtbaar en bereikbaar is. Scheid de vacht indien nodig om beter bij de teek te kunnen.
- Toepassen van de freeze spray: Richt de spray nauwkeurig op de teek en spuit op de aanbevolen afstand (meestal enkele centimeters). Spuit niet langer dan de aangegeven tijd om huidbeschadiging te voorkomen.
- Wachten op het effect: De teek bevriest meestal binnen enkele seconden en laat vanzelf los of wordt gemakkelijker te verwijderen.
- Teek verwijderen: Als de teek nog vastzit, gebruik dan een pincet of tekentang om hem voorzichtig los te trekken zonder het te pletten.
- Controleer de huid: Kijk of de volledige teek is verwijderd en of er geen monddelen zijn achtergebleven.
- Reinig de beetplek: Desinfecteer de huid met een geschikt ontsmettingsmiddel om infecties te voorkomen.
- Weggooien van de teek: Gooi de dode teek veilig weg in een afgesloten zakje of potje. Vermijd direct contact met de blote handen.
- Houd de hond in de gaten: Let de komende dagen op eventuele zwelling, roodheid of ziekteverschijnselen. Raadpleeg een dierenarts bij verdachte symptomen.
Do’s en don’ts bij het verwijderen van een teek bij een hond
Bij het verwijderen van een teek is het belangrijk om dit op een veilige en effectieve manier te doen. Een verkeerde aanpak kan leiden tot ontstekingen of een verhoogd risico op ziekteoverdracht. Hieronder volgen enkele essentiële do’s en don’ts die je in gedachten moet houden.
✅ Do’s
- Gebruik een tekentang of freeze spray: Dit zijn de veiligste methoden om een teek te verwijderen zonder deze te beschadigen.
- Verwijder de teek zo snel mogelijk: Hoe langer een teek blijft zitten, des te groter het risico op ziekteoverdracht. Controleer je hond dagelijks na een wandeling in de natuur.
- Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast: Dit voorkomt dat de monddelen in de huid achterblijven en een ontsteking veroorzaken.
- Draai of trek de teek voorzichtig los: Gebruik de juiste techniek, afhankelijk van het hulpmiddel. Een tekentang met een haak vereist een draaiende beweging, terwijl een pincet een rechte trekkracht nodig heeft.
- Desinfecteer de beetplek na verwijdering: Gebruik een geschikt ontsmettingsmiddel om infecties te voorkomen.
- Controleer de huid van de hond na het verwijderen: Let op roodheid, zwelling of andere reacties op de beetplek.
- Houd de gezondheid van je hond in de gaten: Let de dagen na een tekenbeet op symptomen zoals sloomheid, koorts of kreupelheid en raadpleeg bij twijfel een dierenarts.
❌ Don’ts
- Niet de teek platdrukken of pletten: Hierdoor kunnen ziekteverwekkers sneller in de bloedbaan van de hond terechtkomen.
- Geen alcohol, zeep, olie of vuur gebruiken om de teek te ‘verstikken’: Dit kan ervoor zorgen dat de teek stressreacties vertoont en mogelijk meer speeksel met ziekteverwekkers afgeeft.
- De teek niet zomaar lostrekken met de vingers: Dit vergroot de kans dat de monddelen in de huid achterblijven en kan een ontsteking veroorzaken.
- Niet te veel kracht gebruiken: Trek voorzichtig en gelijkmatig om te voorkomen dat de teek afscheurt.
- Geen freeze spray gebruiken bij gevoelige huid of wondjes: Dit kan irritatie of zelfs lichte vriesbrand veroorzaken.
- De verwijderde teek niet zomaar weggooien: Stop hem in een afgesloten zakje of potje en gooi hem op een veilige manier weg. Eventueel kun je de teek bewaren voor onderzoek als de hond later ziekteverschijnselen vertoont.
Liever voorkomen dan genezen
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Voorkomen is beter dan genezen en dat geldt zeker voor tekenbeten bij honden. Een effectieve manier om tekenbeten te voorkomen is het gebruik van een vlooienband met een tekenwerende werking. Deze banden bevatten actieve stoffen die teken afweren en doden voordat ze zich kunnen vasthechten. Ze bieden langdurige bescherming, vaak tot enkele maanden. Het is een eenvoudige en veilige oplossing voor honden die regelmatig in de natuur komen. Naast vlooienbanden zijn er ook andere preventieve middelen, zoals spot-on druppels en orale tabletten, die de kans op tekenbeten aanzienlijk verkleinen. Door een preventieve aanpak te kiezen, bescherm je je hond niet alleen tegen vervelende beten, maar ook tegen de ziekten die teken kunnen overbrengen.
Veelgestelde vragen over teken bij honden
Het aantreffen van een of meerdere teken bij een hond kan al snel voor vragen en ongerustheid zorgen, vooral als je hier voor het eerst mee te maken krijgt. Hoe weet je of een teek volledig verwijderd is? Wat als je hond een teek inslikt? In deze FAQ beantwoorden we veelvoorkomende vragen over teken en de verwijdering ervan, zodat je goed voorbereid bent om je hond te beschermen.
Hoe lang kan een teek op een hond blijven zitten?
Een teek kan zich tot wel tien dagen voeden met het bloed van een hond voordat hij vanzelf loslaat. Hoe langer de teek vastzit, hoe groter de kans op ziekteoverdracht. Daarom is het belangrijk om teken zo snel mogelijk te verwijderen.
Kan een teek vanzelf van mijn hond afvallen?
Ja, een teek laat uiteindelijk vanzelf los zodra hij volgezogen is. Dit kan echter dagen duren, en ondertussen kan de teek ziekten overbrengen. Daarom is het beter om een teek direct te verwijderen zodra je hem ontdekt.
Wat moet ik doen als de kop van de teek in de huid achterblijft?
Als de kop of de monddelen van de teek achterblijven, probeer deze dan niet met een naald of pincet eruit te peuteren. Dit kan de huid verder irriteren en infecties veroorzaken. Meestal stoot de huid de restanten vanzelf af. Houd de plek goed in de gaten en desinfecteer de huid. Bij zwelling of ontsteking is het raadzaam een dierenarts te raadplegen.
Kunnen teken ook binnenshuis overleven?
Ja, maar slechts voor een beperkte tijd. Teken hebben een hoge luchtvochtigheid nodig om te overleven en drogen in een droge omgeving snel uit. Toch kunnen ze binnenshuis proberen om nieuwe gastheren vinden, zoals mensen of andere huisdieren.
Wat als mijn hond een teek heeft ingeslikt?
Honden likken of krabben soms een teek weg en kunnen deze per ongeluk inslikken. Over het algemeen is dit niet gevaarlijk, omdat het maagzuur de teek vernietigt.
Kunnen teken overspringen van de ene hond naar de andere?
Nee, teken springen of vliegen niet van de ene gastheer naar de andere, zoals vlooien dat doen. Ze hechten zich vast op een gastheer en blijven daar totdat ze volgezogen zijn. Wel kunnen honden tijdens het spelen in een omgeving met veel teken allebei besmet raken.
Hoe weet ik of mijn hond ziek is geworden na een tekenbeet?
Let op symptomen zoals koorts, sloomheid, gewrichtspijn, gebrek aan eetlust of een rode ring rond de beetplek. Dit kunnen tekenen zijn van een door teken overgedragen ziekte, zoals de ziekte van Lyme of babesiose. Raadpleeg bij twijfel altijd een dierenarts.
Helpt regelmatig wassen om teken te verwijderen of te voorkomen?
Nee, een bad of douche spoelt teken niet weg als ze zich al hebben vastgebeten. Wel kunnen speciale anti-tekenshampoos helpen om teken af te weren, maar ze bieden geen langdurige bescherming. Preventieve middelen zoals vlooienbanden zijn effectiever.
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Een reactie achterlaten