De karstherder wordt ook wel eens de kraški ovčar genoemd. Het ras is nauw verwant met de sarplaninac en komt uit het noordwesten van het vroegere Joegoslavië, waar nu het huidige Slovenië te vinden is. Het is een oud hondenras dat al eeuwen voorkomt, maar dat wel steeds zeldzamer wordt. Het is een goede waakhond en het werd oorspronkelijk dan ook gehouden om het vee te beschermen.
OVER DE KARSTHERDER
De karstherder is een hond die afkomstig is uit Slovenië en die bij ons behoorlijk zeldzaam is. Oorspronkelijk werd de hond gehouden door herders. Niet om het vee te hoeden, maar wel om het te beschermen tegen gewiekste wolven en boze beren. Deze hond heeft dan ook een heel imposant uiterlijk, maar diep vanbinnen is het een schatje!
UITERLIJKE KENMERKEN VAN DE KARSTHERDER
De karstherder is een berghond die dan wel relatief klein is in vergelijking met andere berghonden, maar toch nog steeds goed uit de kluiten is gewassen. Een reu heeft namelijk een schofthoogte van 57 tot 63 cm en weegt 30 tot 42 kg. Een teefje is wat minder groot en zwaar, maar weegt toch nog steeds 25 tot 37 kg en meet 54 tot 60 cm.
Wat het uiterlijk van de karstherder typeert, is de robuuste bouw. Onder andere de brede schedel valt op. De snuit is net iets korter dan de helft van de lengte van het hoofd en oogt hierdoor wat gedrongen. De kleine V-vormige en hangende oren doen het hoofd groter lijken dan het is. De staart is matig lang en wordt ook wel eens een sabelstaart genoemd. De karstherder is iets langer dan dat hij hoog is.
De karstherder heeft een dubbele vacht met een stevige en dikke bovenvacht die ongeveer 10 tot 12 cm lang is. Bij voorkeur heeft de karstherder een donkergrijze tot staalgrijze kleur en is het aan de buik en de poten wat lichter, terwijl het masker zwart is.
Tussen reuen en teven is er nog een ander belangrijk verschil. Bij de reuen is de halsvacht over het algemeen veel langer. Hierdoor ziet de reu er groter uit en schrikt hij roofdieren af, wat een evolutionair voordeel is. Daarnaast beschermen de manen tegen de keelbeet van andere honden of wolven, eveneens een evolutionair voordeel. Het is een van de redenen waarom manen ook bij andere dieren voorkomen.
KARAKTER VAN DE KARSTHERDER
De karstherder heeft een rustig en goedhartig karakter, maar is tegelijkertijd ook moedig en waakzaam. Kenmerkend aan deze hond is dat hij heel trouw is aan zijn familie en dat hij hen altijd zal beschermen. Op dat vlak is deze hond dan ook onomkoopbaar en hij zal zijn territorium tot op het bot verdedigen. Dit wil zeggen dat hij bezoek over het algemeen niet zomaar toestaat. Enkel als het bezoek hem wordt voorgesteld en hij hun aanwezigheid heeft geaccepteerd, kan de bezoeker zich vrij over het terrein begeven.
Verder is deze hond heel zelfstandig en allesbehalve slaafs. Hij is wel gehoorzaam, maar dan zonder daarin te overdrijven. Het is wel zo dat het waakzame er niet van bij de geboorte in zit. Aanvankelijk is het echt een knuffelgrage wolbol, maar na ongeveer anderhalf tot twee jaar zal het waakhondengedrag helemaal tot uiting komen. Door de karstherder op jonge leeftijd al in contact te brengen met mensen, zal hij ook rustiger blijven ten opzichte van vreemden. Hoewel het altijd met de nodige argwaan zal zijn.
Het leven van een karstherder draait hoe dan ook om de familieband en het is een behoorlijk tolerant dier. Ten opzichte van het eigen gezin gedraagt deze hond zich zelfs onderdanig. Wel gedraagt hij geen onterechte handelingen. Pestgedrag of agressiviteit vergeet hij nooit. Hoewel hij zich bij correct gedrag onderdanig zal gedragen, kan hij zich bij incorrect gedrag zelfs tegen zijn eigen baasje keren. Het is een hond die je in zijn waarde moet laten.
BEWEGING
Deze hond kan best wel wat beweging gebruiken. Zijn grote bewegingsdrang zorgt ervoor dat hij het liefst van al de hele dag vrij in de tuin kan rondlopen. Een dagelijkse grote wandeling vindt hij fijn en in principe gaat hij ook graag mee op de fiets, hoewel dat in België niet is toegestaan. Deze hond is vooral ’s morgens en ’s avonds actief en ligt meestal wat te dutten rond het middaguur. Wat de karstherder fijn vindt, is spelen in het water. In feite laten ze niet veel kansen liggen om ergens in een beek, meertje of modderpoel te springen. Weet wel dat de karstherder een belangrijk kenmerk heeft: een absolute desinteresse in apporteren. Hij kijkt je hoogstens eens aan en snapt niet waarom je net die mooie bal hebt weggegooid.
OMGANG MET KINDEREN EN ANDERE DIEREN
Het leven van de karstherder draait om de familie en zijn tolerantie zorgt ervoor dat het beest het goed kan vinden met de gezinskinderen. Wel is het zo dat de karstherder soms een rustig plekje opzoekt waar hij even tot rust kan komen als hij er genoeg van heeft. Als hij dat niet heeft, zou hij de kinderen wel eens zelf op hun plaats kunnen zetten. Let verder vooral op met speelkameraadjes, want wild spelen kan hij al eens verwarren met agressiviteit en dan grijpt hij in. Laat deze hond hoe dan ook niet alleen met kinderen, maar dat geldt eigenlijk voor alle honden.
Ten opzichte van andere honden in het gezin kan de karstherder zich tolerant en zelfs onderdanig opstellen, maar tegelijkertijd ook beschermingsdrang laten zien. Ten opzichte van onbekende honden kan hij dan weer straf uit de hoek komen, wat in confrontaties kan resulteren. Daarom is een goede socialisatie heel belangrijk.
Andere gezelschapsdieren of vee accepteert hij in zijn gezin, maar ook hier geldt dat een goede socialisatie onontbeerlijk is.
GESCHIEDENIS VAN DE KARSTHERDER
De voorouder van de karstherder is enkele eeuwen oud en is ontstaan uit de behoefte aan goede waakhonden en verdedigingshonden. Deze voorouder is op zijn beurt afkomstig van de Griekse molossers. Al eind de zeventiende eeuw werd er over de karstherder geschreven. Baron Johann Weikhard von Valvasor noemde het een grote en sterke hond die niet bang is voor de wolf. Hij roemde de boeren, omdat ze altijd de beste honden hadden geselecteerd en een erg moedige en sterke hond hadden gecreëerd met een grote beschermingsdrang. In de praktijk is de beginfase van dit hondenras echter slecht gedocumenteerd.
We kunnen wel zeggen dat deze hond afkomstig is van het Sloveense Karstplateau en dat de boeren de honden hielden om de kudde te bewaken. Dat was belangrijk, want in deze streek voelden niet alleen vossen zich thuis, maar ook wolven en beren.
In het begin van de twintigste eeuw werd er langzaamaan meer over de karstherder gedocumenteerd. De kynologen K. Kammerer en I. Lovrencic hebben er toen namelijk hun aandacht aan besteed. Alle twee hadden ze het over een van de laatste zelfverzekerde honden en waren ze bang dat het beest zou uitsterven, omdat er nog maar zo weinig van over bleven. Het was inderdaad zo dat de hond steeds zeldzamer werd, wat ook te maken had met de teloorgang van de schaapskudden. In 1938 waren er bijvoorbeeld maar 54 van ingeschreven. De Tweede Wereldoorlog deed het ras geen goed en daarom werd er in 1948 vreemd bloed toegevoegd. Stap voor stap groeiden ze in aantallen. Terwijl er in 1924 slechts achttien pups per jaar werden gefokt, werd in 1968 de kaap van honderd pups per jaar overschreden.
Intussen zijn er alleen al in Slovenië meer dan duizend karstherders te vinden. Hij wordt er vooral gebruikt als bewakingshond, maar ook bij de politie komt hij voor. In de jaren negentig werd de hond nog vaak gehouden om gevangenen te bewaken en op hun plaats te houden, maar intussen is de karstherder daar alweer verdwenen.
MEER INFORMATIE OVER DE KARSTHERDER
Over de karstherder is er maar weinig geschreven en het zal dus een behoorlijke uitdaging zijn om er veel informatie over te vinden. In het Nederlands hebben we geen enkel boek over dit hondenras gevonden. In het Engels hebben we wel goede boeken over de karstherder gevonden. Hieronder ontdek je ze.
Karst Shepherd Dog (E. Campbell)
Karst Shepherd Dog (W. Stabler)
PRAKTISCHE INFORMATIE OVER DE KARSTHERDER
Met het ontbreken van heel uitgebreide naslagwerken over de karstherder is het niet ondenkbaar dat je nog met een aantal praktische vragen zit. Het is dan ook daarom dat wij een aantal praktische zaken over de karstherder voor je toelichten. Hieronder lees je bijvoorbeeld meer over de verzorging van de karstherder en over het ideale hondenvoer voor deze wollige hond.
VERZORGING VAN DE KARSTHERDER
De karstherder is zeker geen hondenras voor wie graag een propere hond heeft. Hij laat geen kans achterwege om een plons in een meer of een modderpoel te wagen. In de winter ligt de karstherder graag in de sneeuw. Hij laat zich al eens ondersneeuwen en neemt met plezier wat sneeuw mee naar huis. Tegelijkertijd verliest de karstherder tijdens de zomer zijn onderwol. Ongeveer twee keer per jaar zal deze hond gedurende drie weken lang heel erg verharen. Het is belangrijk om hem dan dagelijks te borstelen. Buiten deze periode is een tot twee keer per week borstelen voldoende.
VOEDING VOOR DE KARSTHERDER
Je kan de karstherder niet zomaar de eerste de beste voeding voorschotelen. Het is een groot en sterk hondenras dat veel beweegt en dan hoort er nu eenmaal energierijk voedsel aan te pas te komen. Wij hebben talloze soorten hondenvoer met elkaar vergeleken en raden vooral het hondenvoer van Yourdog aan, dat verkrijgbaar is in een Puppy-, Adult- en Senioruitvoering.
SPEELTJES VOOR DE KARSTHERDER
De karstherder is geen hond die speelt om jou te plezieren. Laat apportspeeltjes dan ook maar achterwege. Goede speeltjes voor de karstherder zijn speeltjes waarin hij zijn tanden kan zetten. Houd daarbij rekening met de kracht waarover deze hond beschikt, want sommige speeltjes zullen het snel begeven. Wij zochten de beste speeltjes voor de karstherder uit. Zie onderstaande pagina.
REIZEN MET DE KARSTHERDER
De karstherder is graag op zijn territorium en beschermt er zijn gezin. Het liefst heeft hij dan ook dat je niet te lastig doet en gewoon thuisblijft. Dat is voor iedereen gemakkelijker. Als je dan toch per se op reis wil gaan, dan gaat hij graag met je mee. Het is dan wel om veel te wandelen en te spelen. Aan het strand of het zwembad liggen, zal hij niet doen. Bovendien gaat het om een heel sterke hond en kan je een goede reis- of autobench gebruiken. Op onderstaande pagina vind je een aantal goede keuzes terug.
MEDISCHE PROBLEMEN BIJ DE KARSTHERDER
Het fokreglement van de Nederlandse Vereniging van Herders- en Berghonden uit Zuid- en Oost-Europa en Azië schrijft een heupdysplasieonderzoek voor. Dit komt omdat heupdysplasie bij dit hondenras spijtig genoeg nog vaak voorkomt. Om dezelfde reden worden ook onderzoeken naar elleboogdysplasie en distichiasis aanbevolen. Dit laatste is een oogziekte waarbij de wimpers verkeerd groeien, wat in allerlei irritaties resulteert. Net als bij andere grote honden kunnen de dierenartskosten vaak heel hoog oplopen. Daarom is een goede hondenverzekering aan te raden. Wij raden de hondenverzekering van Corona Direct aan.
WAAR KAN IK EEN KARSTHERDER KOPEN?
De karstherder is een heel zeldzaam hondenras. In België en Nederland komt het nauwelijks tot niet voor. Als je een karstherder wil adopteren, zal je allicht naar het buitenland moeten. Vooral in Slovenië, het thuisland van de karstherder, zijn er regelmatig nestjes te vinden. Houd wel rekening met wachtlijsten. De Nederlandse Vereniging van Herders- en Berghonden uit Zuid- en Oost-Europa en Azië kan je helpen bij het vinden van een karstherder.
VOOR WIE IS DE KARSTHERDER EEN GESCHIKTE HOND?
De karstherder is een prachtig hondenras, maar het hoort met een gebruiksaanwijzing te komen. Het is absoluut geen hond voor beginners en we raden het dan ook alleen aan mensen aan die al enige ervaring met honden hebben. Verwacht dus geen golden retriever met een ander kleurtje. Daarnaast heb je voldoende ruimte en een omheinde tuin nodig. Andere dieren kunnen zeker, net als kinderen. Laat kinderen en honden echter nooit alleen. Voorzie voldoende beweging en besteed veel tijd aan de socialisatie van deze hond. Als je dit allemaal doet, dan kan de karstherder voor jou een geschikte hond zijn.
Een reactie achterlaten